Meer over buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Het goede nieuws is dat buitenbaarmoederlijke zwangerschappen zeldzaam zijn. Als ze zich echter voordoen, vereisen ze medische hulp, dus het is nuttig om op de hoogte te zijn, voor het geval dat. Lees meer over wat een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is en wat de symptomen, risicofactoren en behandelingsopties zijn.

Wat is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap?

Bij een typische zwangerschap die zich normaal ontwikkelt, beweegt een bevruchte eicel via de eileider naar de baarmoeder, waar die zich innestelt en begint te groeien. Maar bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap nestelt de bevruchte eicel zich buiten de baarmoeder. Buitenbaarmoederlijke zwangerschappen zijn vrij zeldzaam, ze vormen slechts 2 procent van de zwangerschappen, maar bij meer dan 90 procent van de buitenbaarmoederlijke zwangerschappen hecht de bevruchte eicel zich aan de wand van de eileider. Deze aandoening wordt een buitenbaarmoederlijke zwangerschap genoemd. Soms nestelt de eicel zich in de eierstok, baarmoederhals of buikholte. Alleen de baarmoeder kan een groeiend embryo vasthouden, dus in deze andere gevallen kan de zwangerschap zich niet verder ontwikkelen.

Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan de eileider barsten, met inwendige bloedingen tot gevolg. Dit vereist dringende medische behandeling, omdat het levensbedreigend kan zijn.

Soms hoor je termen als 'extra-uterien' en 'intra-uterien.’ Extra-uteriene zwangerschap is een andere naam voor buitenbaarmoederlijke zwangerschap, en intra-uteriene zwangerschap verwijst naar de bevruchte eicel die zich normaal in het baarmoederslijmvlies nestelt.

Bij vrouwen die zwanger zijn geworden via in-vitrofertilisatie (IVF) is er een kans van 1 procent op een zogenaamde heterotopische zwangerschap. Dit is wanneer een intra-uteriene zwangerschap tegelijk met een buitenbaarmoederlijke zwangerschap optreedt. Voor vrouwen die op natuurlijke wijze zwanger zijn geraakt, is het risico hierop veel kleiner en wordt dit geschat op 1 op 4000 tot 1 op 30.000.

Tekenen en symptomen van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Het kan moeilijk zijn om de tekenen en symptomen te herkennen, omdat ze heel vroeg in je zwangerschap kunnen beginnen, op een moment dat je misschien nog niet weet dat je zwanger bent. Bovendien zijn sommige indicatoren ook normale tekenen van een gezonde zwangerschap die je in het eerste trimester kunt ervaren. Hoewel het risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap klein is, helpt het om op de hoogte te zijn van de vroege symptomen, die kunnen bestaan uit:

Gevoelige borsten
Opgezette buik
Abnormale vaginale bloedingen. Een bloeding in de vroege zwangerschap kan ook een innestelingsbloeding zijn, dus raadpleeg je arts.
Pijn in de onderrug
Milde pijn of kramp in de buik of de bekken.

Noodsymptomen

Naarmate de zwangerschap vordert, kunnen de symptomen ernstiger worden. Je moet onmiddellijk contact opnemen met je arts of rechtstreeks naar de eerste hulp gaan als je:

Een scherpe pijn in de bekken, de buik of de schouder voelt
Zwak of duizelig bent of flauwvalt. Duizeligheid of een licht gevoel in het hoofd kan worden veroorzaakt door inwendige bloedingen als gevolg van een gescheurde eileider.

Houd in gedachten dat alleen je arts de juiste persoon is om een diagnose te stellen.

Diagnose

Je arts kan een diagnose stellen met behulp van een echografie om te zien waar de zwangerschap zich ontwikkelt en/of een bloedtest om de niveaus van het zwangerschapshormoon hCG te meten. De resultaten zijn mogelijk niet meteen duidelijk, dus het kan zijn dat je een paar dagen later nog een test nodig hebt. In sommige gevallen kan je arts de buitenbaarmoederlijke zwangerschap opmerken tijdens je eerste zwangerschapsscan.

Opties voor behandeling van buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan zichzelf niet verplaatsen of naar de baarmoeder worden verplaatst. Daarom bestaat de behandeling uit het beëindigen van de zwangerschap door een operatie of door medicatie. Een arts kan uitleggen welke optie het beste voor je is.

Medicatie

Voor een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is methotrexaat het meest gebruikte medicijn. Dit medicijn stopt de groei van de cellen van het embryo, waardoor de zwangerschap wordt beëindigd. Daarna, gedurende ongeveer vier tot zes weken, absorbeert je lichaam het zwangerschapsweefsel. Het voordeel van deze optie is dat de aangetaste eileider niet hoeft te worden verwijderd en dat je een operatie kunt vermijden. Deze optie kan worden aanbevolen als de eileider niet is gescheurd en als je in staat bent om regelmatig terug te komen voor bloedonderzoek om je hCG-gehalte te controleren totdat het niet meer in je bloed wordt aangetroffen. Deze optie is mogelijk niet beschikbaar of aan te raden als je borstvoeding geeft of bepaalde gezondheidsproblemen heeft.

Methotrexaat kan in één of meer doses worden gegeven. Het risico op een eileiderruptuur verdwijnt pas als de behandeling is voltooid, dus als je symptomen krijgt zoals scherpe buik- of schouderpijn, of als je je flauw of zwak voelt, zoek dan onmiddellijk medische hulp, want dit zijn mogelijke tekenen van een inwendige bloeding als gevolg van een breuk. Bijwerkingen van methotrexaat kunnen misselijkheid, braken en vaginale bloedingen of spotting zijn. Tijdens de behandeling en totdat je arts een groen licht geeft, kan je volgende zaken beter vermijden: het beste zware lichaamsbeweging, het innemen van vitaminen en voedingsmiddelen die foliumzuur bevatten, het innemen van ontstekingsremmers zoals ibuprofen, seks en langdurige blootstelling aan de zon.

Operatie

Als een eileider is gescheurd, is een spoedoperatie nodig, maar soms is ook een operatie nodig als de eileider niet is gescheurd. De buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan uit de eileider worden verwijderd met behoud van de eileider, of de eileider kan, samen met het zwangerschapsweefsel, worden verwijderd. Meestal wordt gekozen voor laparoscopische chirurgie. Hierbij worden kleine incisies in je buik gemaakt terwijl je onder narcose bent. Tijdens de operatie wordt het zwangerschapsweefsel verwijderd en wordt de aangetaste eileider hersteld of verwijderd.

In een kleiner aantal gevallen kan een grotere incisie in de buik nodig zijn, meestal als de zwangerschap verder gevorderd is of als een scheuring van de eileider wordt vermoed.

Een arts zal een behandelingskuur aanbevelen en alle risico's en bijwerkingen uitleggen, waaronder bloedingen en infecties na de operatie. Na de operatie is nazorg nodig en zal je arts je herstel nauwlettend volgen, inclusief het opnieuw controleren van je hCG-niveau om er zeker van te zijn dat het ectopische weefsel volledig is verwijderd.

Oorzaken van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap ontstaat wanneer de bevruchte eicel niet via de eileider naar de baarmoeder kan komen. Dit kan het gevolg zijn van littekenweefsel op de eileider van een eerdere operatie, die de weg van de eicel naar de baarmoeder blokkeert. Andere mogelijke factoren die een rol kunnen spelen zijn onder meer een abnormale vorm of een ontsteking van de eileider, een abnormale ontwikkeling van de bevruchte eicel of hormonale onevenwichtigheden.

Risicofactoren

Hoewel ongeveer de helft van alle vrouwen met een buitenbaarmoederlijke zwangerschap geen van deze risicofactoren heeft, is de kans groter als

je eerder een buitenbaarmoederlijke zwangerschap hebt gehad
je bent geopereerd aan een eileider of aan andere delen van je bekken of buik
Je een bepaalde seksueel overdraagbare aandoeningen hebt gehad
je een bekkenontstekingsziekte hebt gehad
je endometriose hebt

Andere factoren die je risico kunnen verhogen, zijn als:

je ouder bent dan 35 jaar
je een voorgeschiedenis van onvruchtbaarheid hebt
je rookt.

Emotionele steun krijgen

Het is volkomen normaal dat je in deze periode angst, vrees of verdriet voelt, ook al wist je nog maar kort dat je zwanger was. De behandeling zelf kan er ook voor zorgen dat je je moe voelt of alsof je nog zwanger bent, wat de gevoelens die je kunt hebben kan verergeren. Misschien vindt je begeleiding nuttig, of kan je steun zoeken op online forums waar je andere vrouwen vindt die een soortgelijke ervaring hebben gehad. Neem contact op met dierbaren voor extra ondersteuning. Het kan ook helpen om jezelf na de behandeling extra tijd te geven om te rusten en te herstellen, zodat je lichamelijk kunt herstellen en kunt verwerken wat je hebt meegemaakt.

Zwanger worden na een buitenbaarmoederlijke zwangerschap

Als je je afvraagt of je een gezonde zwangerschap kunt hebben na een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, kan je het beste met je arts spreken, die je specifieke adviezen kan geven op basis van jouw medische voorgeschiedenis. Als de aangetaste eileider intact is gelaten, is de kans groot dat je in de toekomst een normale zwangerschap kunt hebben; ook als één eileider is verwijderd, kunnen een eicel en sperma in de andere eileider nog samenkomen, en kan de bevruchte eicel zijn weg naar de baarmoeder vinden.

Houd er echter rekening mee dat het hebben van een buitenbaarmoederlijke zwangerschap je risico voor de volgende keer verhoogt, dus let tijdens toekomstige zwangerschappen op de tekenen en symptomen totdat je arts bevestigt dat de eicel zich op de juiste plaats, in je baarmoeder, heeft ingenesteld.

Buitenbaarmoederlijke zwangerschappen zijn relatief zeldzaam, maar als je symptomen opmerkt die je zorgen baren, raadpleeg dan je arts voor geruststelling en advies.

Veelgestelde vragen

Veel zwangerschapstests werken door te controleren op het hormoon hCG, en een test kan hCG oppikken totdat de buitenbaarmoederlijke zwangerschap volledig is behandeld.