Leer hoe je voor de fontanel van je baby moet zorgen
Terwijl je uren doorbrengt met naar je klein wondertje te staren en het gezichtje te strelen, zul je vast en zeker een paar zachte plekjes opmerken op het hoofdje. Deze zachte plekken, ook wel fontanellen genoemd, zijn heel normaal en spelen zelfs een belangrijke rol bij de ontwikkeling van je baby.
Kom meer te weten door verder te lezen over deze zachte plekken, inclusief hoe ze te beschermen, wanneer de beenderen van de schedel zullen verharden en voor welke waarschuwingstekens uit te kijken.
Wat zijn zachte plekken bij een baby en waar bevinden ze zich?
Alle baby's worden geboren met twee zachte plekken (fontanellen) op hun hoofd: De grotere zachte plek (voorste fontanel) zit aan de voorkant van het hoofd en de kleinere zachte plek (achterste fontanel) aan de achterkant.
Deze zachtere gebieden bestaan uit onvolgroeide schedelbotten die zich nog steeds vormen en uitzetten naarmate de hersenen van je baby groeien. Waarom hebben baby's zachte plekken? De zachte plekken op het hoofd van baby's hebben twee hoofdfuncties:
Ze maken het mogelijk dat de benige platen van de schedel samengedrukt worden en elkaar overlappen als het hoofd door het nauwe geboortekanaal gaat tijdens een vaginale bevalling.
Ze laten de schedel van een baby uitzetten, waardoor er ruimte ontstaat voor de snelle hersengroei die in het eerste jaar plaatsvindt.
Wanneer gaat de zachte plek van een baby dicht of weg?
In je baby’s eerste paar maanden moeten beide zachte plekken open en vlak zijn. Als je baby ongeveer 2 tot 3 maanden oud is, kan de zachte plek aan de achterkant van het hoofd van je baby zich sluiten. De zachte plek aan de voorkant kan zich sluiten rond de tijd dat je peuter 18 maanden oud wordt.
Wat gebeurt er als je de zachte plek op het hoofd van je baby aanraakt?
Zolang je de zachte plekjes van je baby zachtjes aanraakt - bijvoorbeeld wanneer je je baby vasthoudt en het hoofdje en nekje ondersteunt of wanneer je het haar van je baby wast – hoef je niet bang te zijn dat je hem/haar pijn doet.
Net onder de hoofdhuid van je baby zit een dik en duurzaam membraan dat de hersenen beschermt, dus zachtjes de fontanellen aanraken zal geen pijn doen.
Om ervoor te zorgen dat het hoofdje van je baby wordt beschermd, is het een goed idee om vrienden, familieleden en verzorgers eraan te herinneren voorzichtig en behoedzaam te zijn.
Wat betekent het als de zachte plek van een baby pulseert?
Soms kan het lijken alsof de zachte plek van je baby pulseert. Dit is volkomen normaal - het bloed pulseert door het lichaam van je baby en deze beweging kan soms zichtbaar zijn op de zwakke plek. Je hoeft je geen zorgen te maken als je de zachte plek van je baby ziet pulseren.
Wat veroorzaakt een ingevallen zachte plek op het hoofdje van je baby?
Een ingevallen zachte plek kan het gevolg zijn van uitdroging, wat kan gebeuren als je baby niet genoeg moedermelk of flesvoeding krijgt. Je baby maakt ook meer kans op uitdroging als die koorts heeft, heeft overgegeven of diarree heeft.
Naast een ingevallen, zachte plek zijn dit enkele van de andere tekenen van uitdroging:
Minder natte luiers
Diepliggende ogen
Een droge mond
Koude huid
Slaperigheid
Prikkelbaarheid
Neem onmiddellijk contact op met de arts van je baby als je je zorgen maakt dat je pasgeboren baby mogelijk is uitgedroogd.
Houd er rekening mee dat een ingevallen, zachte plek soms kan optreden bij baby's die niet uitgedroogd zijn. Het is het veiligst als de arts van je baby een diagnose te stelt.
Wat moet je doen als je baby zijn zachte plek raakt?
Neem contact op met de arts van je baby als iets de zwakke plek raakt. Als je een zwelling/bultvorming van de zachte plek en/of blauwe plekken rond de ogen of achter de oren van je baby opmerkt, kan dit het gevolg zijn van een hersenschudding. Bel meteen 112. Andere tekenen van hoofdletsel of trauma die onmiddellijke medische aandacht vereisen zijn:
Onophoudelijk huilen
Je baby wil niet eten
Overgeven
Epileptische aanvallen
Afscheiding of bloed uit oren of neus
Moeilijk wakker worden na het slapen.
Wanneer moet je je zorgen maken over de zachte plek van je baby?
Het ontbreken van zachte plekken op het hoofd van je baby kan een teken zijn van een zeer zeldzame aandoening die craniosynostose wordt genoemd, een geboorteafwijking waarbij de schedelbotten van je baby eerder dan normaal samensmelten, wat resulteert in een misvormd hoofd. Neem contact op met de arts van je baby als:
je baby geen zachte plekken lijkt te hebben;
er verhoogde, stevige randen zijn waar de schedelplaten samenkomen;
de vorm van de schedel van je baby misvormd lijkt en niet groeit in de loop van de tijd.
De bottom line
Hoewel het misschien een beetje vreemd lijkt dat je baby zachte plekken op het hoofd heeft, dienen ze eigenlijk twee belangrijke doelen: ze vergemakkelijken de doorgang van je baby door het geboortekanaal tijdens een vaginale bevalling, en ze zorgen ervoor dat de schedel van je baby kan uitzetten om ruimte te maken voor groeiende hersenen.
Na ongeveer 18 maanden zijn de fontanellen van je baby gesloten. Wees in de tussentijd altijd voorzichtig met het hoofdje van je baby.
Als je baby per ongeluk tegen een zachte plek stoot of raakt, of als je je zorgen maakt dat een van de zachte plekken ingevallen of gewond is, neem dan meteen contact op met de arts van je kind.
Wat de vorm van het hoofdje van je kleintje betreft, als je plattere plekken heeft opgemerkt, kan dat komen doordat je kleintje te veel tijd doorbrengt op de rug en op dezelfde manier te kijken. Langdurige druk op de zachtere schedelbotten kan het gebied afvlakken. Lees meer over het flathead-syndroom en wat je kunt doen om het te behandelen of te voorkomen.
Bronnen
AAP
Gezonde kinderen: Het hoofd van je baby
Gezondheid van kinderen Uitdroging
Cleveland Clinic: Hersenschudding