Herstel na je bevalling

Zwangerschap en bevallen vragen behoorlijk veel van je lichaam

In de dagen en weken na de geboorte van je baby is het tijd voor herstel. Helemaal ontzwangeren en weer de oude zijn, kan soms wel een jaar duren. Herstellen van een natuurlijke geboorte of een keizersnede verloopt anders, maar duurt allebei ongeveer even lang.

Je algemene gezondheid, voedingspatroon en mate van vermoeidheid of stress zijn factoren die van invloed zijn op genezing na de bevalling.

Samentrekking van de baarmoeder

Kort na de geboorte scheidt de placenta zich van de wand van de baarmoeder en wordt de placenta afgestoten. Het gebied waaraan de placenta vastzat, lijkt erg op een open wond die moet genezen. Gelukkig gaat je lichaam snel aan de slag.

Binnen enkele minuten na de geboorte trekt de baarmoeder strak samen om de open bloedvaten op  in de baarmoederwand af te dichten. Deze samentrekkingen van de baarmoeder, ook wel 'naweeën' genoemd, kunnen de eerste paar dagen als sterke krampen aanvoelen, maar nemen na verloop van tijd af.

Je kunt deze naweeën ervaren tijdens borstvoeding, omdat stimulatie van de tepels het samentrekken van de baarmoeder stimuleert. Je kunt een pijnstiller nemen om de pijn van de naweeën te verzachten.

Overleg wel eerst met je verloskundige of arts voordat je een pijnstiller neemt. Onmiddellijk na de geboorte kun je je baarmoeder ter hoogte van de navel voelen. De samentrekkingen zorgen ervoor dat de baarmoeder aanvoelt als een harde bal in de buik. Elke dag wordt deze bal kleiner en kleiner, totdat je er in de buik niks meer van voelt. Wanneer de baarmoeder kleiner wordt, beweegt ze naar beneden in het bekken achter je schaambeen. Dit geeft aan dat herstel in volle gang is. In het ziekenhuis controleert de verpleging of dit proces goed verloopt, ben je thuis, dan controleert de kraamverzorgende dit elke dag dat ze bij jou komt. Als de baarmoeder niet snel genoeg krimpt, kan  de baarmoeder worden gemasseerd om het samentrekken te stimuleren.

Bloederige afscheiding

Het kan 10 dagen duren voordat de wond van de placenta volledig genezen is. In deze periode heb je last van  bloederige vaginale afscheiding hebben, die lochia genoemd wordt. De eerste paar dagen na de bevalling is deze felrood van kleur en lijkt het op een zware menstruatie.  Daarna neemt de hoeveelheid afscheiding af en krijgt het een donkerbruine kleur, gevolgd door een roze afscheiding. Na 10 dagen zal de afscheiding een lichte witte kleur hebben.

Bij witte afscheiding weet je dat de plaats waar de placenta heeft gezeten volledig geheeld is. Bij vrouwen die borstvoeding geven kan dit proces versneld worden, omdat het zuigen van de baby aan de tepel van de moeder het samentrekken van de baarmoeder stimuleert, waardoor heling korter duurt. Totdat de afscheiding is verdwenen mag je geen geslachtsgemeenschap hebben. Ook een goede hygiëne is belangrijk  om te voorkomen dat bacteriën in de vagina komen.

Blauwe ogen en vlekken

Als je een zware bevalling hebt gehad, kun je last hebben van blauwe of bloeddoorlopen ogen, vlekken op de wangen, of grotere vlekken op het gezicht en bovenlichaam. Deze symptomen kunnen allemaal het gevolg zijn van de krachtige inspanningen van het persen en ingehouden adem tijdens de tweede fase van de bevalling. Deze vlekken komen minder snel voor als je tijdens de bevalling een gecontroleerde ademhaling tijdens het persen hebt gehad. Als deze vlekken verschijnen, zullen ze na een paar dagen weer verdwijnen.

Genezing van een knip of keizersnede

Bij een vaginale geboorte kan er, om de geboorte te versnellen of om uitscheuren te voorkomen, een knip zijn gezet. Dit is een kleine incisie, gemaakt om de vaginale opening te vergroten vlak voordat het hoofdje van je baby verschijnt. De incisie wordt vervolgens gehecht. Net als bij ieder andere incisie duurt genezing van een episiotomie een paar weken. De hechtingen lossen vanzelf op, maar de incisieplek kan de eerste weken na de geboorte nog gevoelig zijn. Voorkom infectie door de wond goed schoon te houden.

Bij een keizersnede zal de genezing van de incisieplek in de buik langer duren. Wanneer je tijdens je bevalling een acute keizersnede hebt gehad, zul je zowel van de vaginale bevalling als de wond in de buik moeten herstellen. Je herstelt dan eigenlijk dubbel. Dit herstel duurt veel langer en kan zo'n 4 tot 6 weken in beslag nemen.

De incisie van de keizersnede is waarschijnlijk gevoelig wanneer de verdoving is uitgewerkt. Indien nodig kun je gebruik maken van pijnmedicatie. Dit zal aanvankelijk een sterke pijnstiller zijn die je waarschijnlijk duizelig en slaperig maakt. Als de hechtingen niet uit zichzelf oplossen, zullen deze 5 dagen na de bevalling moeten worden verwijderd. Sommige artsen gebruiken nietjes in plaats van hechtingen om de incisie te sluiten. Ook deze zullen een paar dagen na de bevalling worden verwijderd. De hechtingen of nietjes kunnen een trekkend gevoel veroorzaken wanneer de huid begint te genezen.

Omdat een katheter vóór de ingreep in de blaas moet worden geplaatst, is het belangrijk om veel te drinken en vaak te plassen, zodra deze is verwijderd na de operatie. Dit voorkomt een eventuele blaasontsteking.

Goede bloedsomloop

Om een goede bloedsomloop te garanderen na de operatie, is het goed om je benen veel te bewegen. Probeer je voeten te strekken en met je tenen te wiebelen zodra de verdoving is uitgewerkt. Het genezingsproces bij een keizersnede is zwaarder. Daarom verblijf je een paar dagen, meestal 3 tot 5, in het ziekenhuis.  

Thuis herstellen na de bevalling

Hoe zorg je het beste voor jezelf, zodat je zo snel mogelijk weer op de been bent na de bevalling?   

  • Probeer langzaam en ontspannen te ademen en gebruik massage als de naweeën erg pijnlijk Als dit niet helpt, neem dan een pijnstiller in die je arts heeft aanbevolen.  

  • Om infectie te voorkomen na de knip, verwissel je elke 4 tot 6 uur je speciale kraamverband. Verwijder het maandverband altijd van voor naar achter om te voorkomen dat bacteriën uit je darmen in je vagina terechtkomen. Maak het perineum - gebied tussen vagina en anus - schoon na het plassen of na de stoelgang door lauw water over het gebied te gieten en het daarna droog te deppen met gaasjes. Veeg altijd van voor naar achter af. Een warm bad of het gebruik van warmtekompressen stimuleren de genezing van de knip.

  • Aanspannings- en ontspanningsoefeningen voor de bekkenbodem stimuleren de bloedcirculatie naar dit gebied stimuleren en bevorderen de genezing.

  • Volg de instructies uit het ziekenhuis voor de verzorging van je keizersnedewond. Houd het verband schoon en droog.

  • Eet gezond om het herstel te bevorderen. Zorg dat je voldoende eiwitten, vitamines en veel vocht binnenkrijgt.

  • Vermijd geslachtsgemeenschap totdat de afscheiding is verdwenen en de inknipplek is geheeld. Het kan zijn dat je nog geen zin in seks hebt vanwege de vermoeidheid. Laat je partner vooral weten dat je van hem houdt, ondanks het feit dat veel van je emotionele energie op dit moment misschien naar je baby gaat.

  • Rust uit! Dit is een essentieel onderdeel van het genezingsproces. Doe rustig aan, zelfs als je je goed voelt. Probeer je zoveel mogelijk met je baby en met jezelf bezig te houden. Laat iemand anders koken, de was, boodschappen en andere huishoudelijke klussen doen. Plan vooruit zodat hulp bij deze activiteiten voor de bevalling al geregeld is.

  • Bereid je voor op gebroken nachten en een verstoorde nachtrust. Probeer daarom overdag een beetje bij te slapen door te slapen als je baby slaapt. Je zult het nodig hebben!  Probeer per dag net zoveel slaapuren te maken als voor de bevalling. Zet je telefoon op stil.

Wanneer waarschuw je de arts of verloskundige?

Neem contact op met je arts of verloskundige als je 1 van onderstaande symptomen ervaart. Deze kunnen namelijk aangeven dat het genezingsproces niet verloopt zoals zou moeten, of dat je een infectie hebt opgelopen:

  • Let op als je langer dan een dag een temperatuur van boven 38 graden Celsius meet.

  • Felrode of hevige bloeding na de vierde dag na de bevalling, of zeer grote bloedstolsels in de afscheiding.

  • Afscheiding die een vieze geur heeft.

  • Pijn in de onderbuik in de eerste paar dagen na de geboorte.

  • Tekens van infectie (roodheid, warmte, zwelling, vochtige afscheiding) op de plek van de knip of de keizersnede.

De geboorte van je baby is een natuurlijk proces en geen ziekte. Je lichaam zal dus snel genezen, als je jezelf goed in acht neemt na de bevalling en je jezelf de rust gunt om te herstellen. Na een paar dagen merk je al dat je opknapt en gaat het vanaf nu vast alleen maar beter.

GERELATEERDE BABY TOOL
BGC Icon

Baby groeischema

Houd de lengte, het gewicht en de hoofdomtrek van je baby in de gaten voor een gemiddelde groei met onze eenvoudige tool.

What is your child*
Verplicht veld

Verplicht veld

Verplicht veld

Verplicht veld

Verplicht veld

*Invoer gegevens van de laatste metingen van je baby **Bron: World Health Organization

Beheer Cookies